Prof. Dr. Josh Lerner: Risk Sermayesi ve Özel Sermayenin Geleceği

Sabancı Üniversitesi Center of Excellence in Finance (CEF), Harvard Business School Girişim Yönetimi Birimi Başkanı ve Jacob. H. Schiff Yatırım Bankacılığı Profesörü Prof. Dr. Josh Lerner’ı konuk etti.

Sabancı Üniversitesi'nin Akbank’ın kurucu sponsorluğunda hayata geçirdiği, "finansta mükemmelliği” hedefleyen Finans Mükemmeliyet Merkezi (Center of Excellence in Finance - CEF) 28 Şubat 2017 Salı günü Sabancı Center’da, Harvard Business School Girişim Yönetimi Birimi Başkanı ve Jacob. H. Schiff Yatırım Bankacılığı Profesörü Prof. Dr. Josh Lerner’ın konuşmasına ev sahipliği yaptı.

Josh Lerner, “Risk Sermayesi ve Özel Sermayenin Geleceği” başlıklı konuşmasında, özsermaye ve risk sermayesinin gelişimini ve bugünkü durumunu ele aldı. Josh Lerner, 1980’li yılların başında risk sermayesi veya özsermaye kavramlarının olmadığını, bunların 10 yıl içinde büyük miktarda büyüdüğünü ifade etti. Lerner, 1987 yılında piyasada yaşanan çöküş sonrasında birçok şirketin de iflas ettiğini sözlerine ekledi. Lerner, 2008 krizinde de insanların aynı şeylerin yaşanacağından endişe ettiğini belirtirken, bu krizin ilk krizden daha az kötü geçtiğini sözlerine ekledi. 2008 krizinin ilkine göre daha az hasarla atlatılmasının sebebinin merkez bankacılarının para basmaları olduğuna dikkat çekti. Böylece birçok anlaşmanın hayatta kaldığını ve hatta daha da iyileştiklerini dile getirdi. Josh Lerner, beş yıl önce risk sermayesi modelinin kırıldığını belirtirken, bu alanda dramatik bir şekilde iyileşme yaşandığını da sözlerine ekledi.

Josh Lerner, konuşmasında üç ana konunun üzerinde durdu: Paranın nereden geldiği, özel özsermaye grupları arasındaki isyan ve özsermaye alt seti yani gelişmekte olan ülkelerdeki özsermaye modeli.

Josh Lerner, para temin eden yani özsermaye gruplarına para verenlerin, fonlardaki yönetim ücretinin yüksek olması nedeniyle doğrudan yatırım yapma yollarını aradıklarını belirtti. Böylece bir fon aracılığı ile yatırım yapmak yerine, paralel yatırım veya solo yatırım yaptıklarını söyledi. Josh Lerner “1990’lı yıllarda doğrudan yatırımın performansı iyiydi; ancak 2000’li yıllara gelindiğinde daha çok insan bunu yapmaya başladı ve performans düştü” dedi.

Lerner, co-yatırımların daha iyi olacağı düşünülürken zamanlama hatası nedeniyle başarısız olduğunu söyledi. Solo yatırımların ise yerel bazlı kaldığını sözlerine ekledi. Lerner, konuşmasında yönetişim konusuna da değindi ve şu tespitlerde bulundu:

- Tarihsel olarak bakıldığında en üst yöneticilerin performansları bir alttakini geçiyor.

- Bir önceki sefer başarılı olanın tekrar başarılı olma oranı yüzde 50.

- Risk sermayesi yatırımları ve özsermayeyi açıklamada sapma var.

- Para büyüdükçe ortaklar da yaygın hale geliyor.

- İhtisaslaşmış işler yapan şirketler genel işler yapan şirketlerden daha başarılı oluyor.

- Şirketlerde ilk kuşaklar ekonomiyi elde tutuyor, ikinci kuşağa aktarmıyor.

- Ekonominin çok büyük bir bölümünü oluşturan genç ve yüksek performanslı kişiler uzaklaştırıldıkça düşme yaşanıyor. Gelişmekte olan piyasalardaki sorunlara da değinen Josh Lerner “Asya ekonomilerinde son 35 yılın en iyi büyümesi yaşanıyor. Önümüzdeki 10 sene içinde gerilemeye girilecek” dedi. ABD ve Avrupa’da orta sınıfın aynı kalacağının altını çizen Lerner, gelişmekte olan ülkelerde insanların gözlerini yükseğe çevirdiklerine dikkat çekti. Yükselen piyasalardaki kârlılığa vurgu yapan Lerner, yatırımcı olarak buralarda iyi iş yapılabileceğini sözlerine ekledi.

Josh Lerner Hakkında:

Harvard Business School’da Girişim Yönetimi Birimi Başkanı ve Jacob. H. Schiff Yatırım Bankacılığı Profesörü'dür. Yale Üniversitesi’nde fizik ve teknoloji tarihi üzerine lisans derecesini aldıktan sonra Brookings Enstitüsü’nde teknolojik inovasyon ve kamu politikaları konularında çalışmıştır. Sonrasında Harvard Üniversitesi’nde ekonomi alanında doktorasını kazanmıştır. Josh Lerner’in araştırmalarının çoğu, risk ve girişim sermayesi kuruluşlarının yapılarına dair olup inovasyon politikalarının şirket stratejileri üzerindeki etkisini incelemektedir. Risk sermayesi ve özel sermaye ile ilgili yüksek lisans, girişimcilik ile ilgili doktora dersleri vermektedir. Josh Lerner, İsveç Devleti tarafından verilen Küresel Girişimcilik Araştırma Ödülü’nün de sahibi olmuştur.