Aslı Demirgüç-Kunt: Bankacılık Düzenlemeleri ve Denetim - Küresel Mali Krizden Sonraki On Yıl

Sabancı Üniversitesi Center of Excellence in Finance (CEF), Dünya Bankası'nın Avrupa ve Orta Asya Bölgesi Baş Ekonomisti Aslı Demirgüç-Kunt'u konuk etti.

Dünya Bankası'nın Avrupa ve Orta Asya Bölgesi Baş Ekonomisti Aslı Demirgüç-Kunt, Sabancı Üniversitesi Center of Excellence in Finance’ın (CEF) konuğu olarak 15 Kasım’da Sabancı Center’da “Bankacılık Düzenlemeleri ve Denetim - Küresel Mali Krizden Sonraki On Yıl” başlıklı bir seminer verdi.

Sabancı Üniversitesi’nin Akbank’ın kurucu sponsorluğunda hayata geçirdiği, “Sabancı Üniversitesi Center of Excellence in Finance”ın (CEF) Kasım ayındaki seminer konuğu Dünya Bankası'nın Avrupa ve Orta Asya Bölgesi Baş Ekonomisti Aslı Demirgüç-Kunt oldu. 15 Kasım’da Sabancı Center’da yapılan seminerde Demirgüç-Kunt, “Bankacılık Düzenlemeleri ve Denetim - Küresel Mali Krizden Sonraki On Yıl” başlığı altında bir de sunum gerçekleştirdi.  

Aslı Demirgüç-Kunt, "Küresel finansal kriz gerçekten de çok yoğun bir yeniden düzenleme sürecini beraberinde getirdi. Bu hem yüksek gelirli ülkelerde hem de gelişmekte olan ülkelerde karşımıza çıkıyor" dedi. Demirgüç-Kunt, ekonomik krizden sonraki on yılda gelinen sürece ve bu konuda hazırlanan bir rapora değindi. 

Küresel ekonomik krizin oldukça fazla reform çalışmalarına da yol açtığını belirten Demirgüç-Kunt, bu reformların bankacılık denetleme ve düzenleme çalışmalarında görüldüğünü dile getirdi.

Ekonomik krizden sonra yaklaşık 10 yılın geride kaldığını ve krizin etkilerini bazı raporlar hazırlayarak araştırdıklarını aktaran Demirgüç-Kunt, "Ekonomik kriz yüksek geliri olan ekonomilerde gerçekleşmişti. Bu yüzden bu ekonomilere daha fazla odaklandık. Bir de gelişmekte olan ülkelerdeki etkisine değinmek istedik. Bu raporlarla da birlikte banka denetlemeleri ve düzenlemeleriyle ilgili olarak büyük bir veri raporu sunabildik. Bu veri tabanı, krizden sonraki dönemi de kapsayan anketleri içeriyor. Yani krizden bu yana krizin etkilerinin nasıl dönüştüğü ve değiştiğini de inceledik. Yeni veri analizleri, araştırmalar ve politikayla ilgili tartışmalarımıza da katkıda bulunuyor" dedi. 

Finans sektörü temsilcileriyle banka denetleme ve düzenlemelerine ilişkin yapılan bir araştırmanın sonuçlarını paylaşan Aslı Demirgüç-Kunt, "Katılımcıların yaklaşık yüzde 80'i kriz sonrası finans düzenlemelerinin uluslararası şokların azaltılmasında gerekli ve faydalı olduğunu söyledi. Yaklaşık yüzde 60'ı ise reformların yol açtığı düzenlemelerden kaynaklanan riskler ve bankacılıkla ilgili risklere değindiler" diyerek devam etti.

Düzenleyici reformların toplam etkisini de ele aldıklarını belirten Demirgüç-Kunt, "Reformların gelişmekte olan ülkelerdeki etkisine baktık. Yalnızca yüzde 45 oranında katılımcı bu etkilerin pozitif olacağını söylerken, geri kalanı ya bir etkisi olmayacağını ya da negatif bir etkisi olacağını düşünüyordu. Aslında çok farklı görüşler de var. Bu çeşitlilik ve farklılık çok az sayıda veri ve analiz olduğunu da gösteriyor" diye konuştu.

"İnsanların kriz hafızaları geride kalıyor"

Aslı Demirgüç-Kunt, küresel finansal krizin çok yoğun bir yeniden düzenleme sürecini de beraberinde getirdiğine dikkat çekti. "Bu, hem yüksek gelirli ülkeler hem de gelişmekte olan ülkelerde karşımıza çıkıyor. İnsanların kriz hafızaları yavaş yavaş geride kalıyor. Düzenleyici kuruluşlar olsun, devletler, hükümetler, düzenlemeler konusunda belki daha çekimser bir tavır sergiliyorlar. Çünkü insanlar krizi yavaş yavaş unutmaya başladı"  dedi.

Genel olarak daha fazla adım atılması gerektiği kanısına vardıklarını bildiren Aslı Demirgüç-Kunt, "Piyasa disiplini ve sermaye gereksinimleri açısından sonuçlar sevindirici. Gayet güzel çalışmalar yapıldı ama şunu da biliyoruz ki krizin çözümü sonuçta birçok kurtarma paketine sebebiyet verdi" şeklinde devam etti.

Aşırı risklerin engellenmesi için uygulamaya konulan reformların yeterince etkili olup olmadığını henüz göremediklerini belirten Aslı Demirgüç-Kunt, piyasa disiplininin de henüz arzu edilen kadar iyileşmediğini, sermaye gereksiniminde ise karma sonuçlar görüldüğünü söyledi. 

Çok uzun yıllardır farklı ülkelerde farklı alanlarda çalışmalar yaptıklarını anlatan Aslı Demirgüç-Kunt, tek bir çözümün her ülke için uygun olamadığını ve gelişmekte olan ülkelerde de her zaman her çözümün işe yaramayabileceğini ifade etti. 

"Teknolojinin gelişmesi birçok riski de beraberinde getiriyor"

Şeffaflığa önem verilmesi ve bilgi paylaşılması konularında çalışmalar yapılmasının çok önemli olduğunu vurgulayan Demirgüç-Kunt, "Düzenleyici kuruluşların ve denetim kuruluşlarının işi önümüzdeki günlerde daha da zorlaşacak; çünkü küreselleşme ve teknolojik gelişmeler devam ediyor. Sonuçta her şey belki de daha zor olacak. Teknolojinin gelişmesi ve değişmesi bir takım fırsatların yanında birçok riski de beraberinde getiriyor" diyerek sözlerine son verdi.

Aslı Demirgüç-Kunt Hakkında

Dünya Bankası'nın Avrupa ve Orta Asya Bölgesi Baş Ekonomisti olan Aslı Demirgüç-Kunt, Dünya Bankası'ndaki 30 yıllık kariyeri boyunca, Araştırma Direktörü, Kalkınma Politikası Direktörü ve Finans ve Özel Sektör Geliştirme Ağı Baş Ekonomisti olarak finansal ve özel sektör gelişimi konularında araştırmalar ve danışmanlık yaptı.

Küresel Finansal Kalkınma Raporu serisi ve Küresel Findex finansal katılım veri tabanını da oluşturan Demirgüç-Kunt, Uluslararası Atlantik Ekonomi Topluluğu Başkanı (2013-14) ve Batı Ekonomi Derneği Direktörü (2015-18) olarak da görev yaptı ve çeşitli mesleki dergilerin yayın kurullarında yer alıyor.

Dünya Bankası’nda çalışmaya başlamadan önce, Cleveland Merkez Bankası’nda (Fed) ekonomist olan Demirgüç-Kunt’un Ohio Eyalet Üniversitesi'nden iktisat alanında yüksek lisans ve doktora dereceleri var.